بخش فنی طرح توجیهی
مقدمه‌ای بر بخش فنی بخش فنی طرح توجیهی به توضیح جزئیات فنی و اجرایی پروژه می‌پردازد و مهم‌ترین هدف آن نشان دادن امکان‌پذیری فنی و عملیاتی پروژه است. در این بخش، اطلاعاتی همچون ظرفیت تولید، فرآیند تولید، تجهیزات و ماشین‌آلات موردنیاز، نیروی انسانی و موقعیت مکانی پروژه ذکر می‌شود.
معرفی محصول یا خدمات: در ابتدای این بخش، باید محصول یا خدمت ارائه‌شده توسط پروژه را توضیح دهید. ویژگی‌ها و مزایای محصول و استانداردهای لازم نیز در این قسمت بررسی می‌شوند. شرح فرآیند تولید: فرآیند تولید به صورت گام‌به‌گام شرح داده شود. اگر پروژه از روش‌های نوین یا فناوری‌های خاصی استفاده می‌کند، توضیحات لازم درباره مزایا و محدودیت‌های این فناوری‌ها ارائه شود. برآورد تجهیزات و ماشین‌آلات: تجهیزات موردنیاز برای اجرای پروژه باید به‌صورت دقیق فهرست شوند. مشخصات هر ماشین‌آلات، هزینه و نحوه تأمین آن‌ها ذکر شود. در این بخش، همچنین باید بررسی شود که آیا ماشین‌آلات به‌راحتی در بازار موجود هستند یا نیاز به واردات دارند. انتخاب محل اجرای پروژه: محل اجرای پروژه براساس فاکتورهایی مانند دسترسی به منابع مواد اولیه، نیروی کار، هزینه‌های حمل‌ونقل و نزدیکی به بازار مصرف، ارزیابی و انتخاب می‌شود. همچنین باید بررسی‌های لازم در زمینه مسائل زیست‌محیطی و تأثیرات احتمالی پروژه بر محیط اطراف انجام شود. برآورد نیروی انسانی: تعداد و نوع نیروی انسانی موردنیاز (ماهر و غیرماهر) به‌صورت جداگانه مشخص شود. برای هر بخش از پروژه، تعداد پرسنل و تخصص‌های موردنیاز آن‌ها برآورد شود.
بخش بازار طرح توجیهی
این بخش به ارزیابی شرایط بازار و تعیین قابلیت تجاری پروژه می‌پردازد. هدف از این بخش بررسی نیاز بازار، میزان تقاضا و عرضه، مشتریان هدف و برنامه‌های بازاریابی است. مطالعه بازار به سرمایه‌گذاران و ذینفعان کمک می‌کند تا با دیدی دقیق‌تر از توانایی پروژه برای ورود به بازار و تأمین تقاضا آگاه شوند.
موارد کلیدی در بخش بازار تحلیل بازار و روندهای آن: شناخت وضعیت کنونی و روندهای آتی بازار برای تصمیم‌گیری اهمیت دارد. این تحلیل باید شامل رشد بازار، رقبا، روندهای تکنولوژی و سایر تغییرات مهم باشد. همچنین بررسی شود که آیا محصول یا خدمت شما با نیازهای فعلی و آتی بازار همخوانی دارد. تقاضا و عرضه: تخمین تقاضای آینده و تحلیل رقابت و عرضه‌های موجود در بازار مهم است. این تحلیل شامل بررسی رقبا، سهم بازار آن‌ها، نقاط قوت و ضعف محصولات رقبا و میزان عرضه و تقاضا در بازه‌های زمانی مختلف است. تعیین مشتریان هدف: شناسایی گروه‌های مشتریانی که محصول یا خدمت به آن‌ها ارائه می‌شود، بسیار حیاتی است. این شامل ویژگی‌های جمعیت‌شناختی (سن، جنسیت، درآمد و غیره) و همچنین نیازها و اولویت‌های این مشتریان است. استراتژی‌های بازاریابی و فروش: برای ورود موفق به بازار، استراتژی‌های بازاریابی و تبلیغاتی را باید به‌دقت برنامه‌ریزی کنید. این استراتژی‌ها شامل روش‌های تبلیغاتی، کانال‌های توزیع، استراتژی قیمت‌گذاری و روش‌های ارتقای فروش می‌شود. همچنین باید مشخص کنید که چگونه می‌خواهید برند خود را معرفی کرده و اعتماد مشتریان را جلب کنید. برآورد سهم بازار و پیش‌بینی درآمد: براساس تحلیل بازار و تقاضا، میزان فروش و سهم بازار قابل انتظار تخمین زده می‌شود. این تخمین‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا بازدهی پروژه را ارزیابی کنند.
بخش مالی طرح توجیهی
مقدمه‌ای بر بخش مالی بخش مالی به تحلیل جامع از هزینه‌ها، درآمدها و سودآوری پروژه می‌پردازد. این بخش به‌عنوان اصلی‌ترین ابزار برای ارزیابی امکان‌پذیری اقتصادی پروژه محسوب می‌شود و تصمیم‌گیری درباره سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه به این تحلیل وابسته است.
برآورد سرمایه‌گذاری اولیه: این شامل کلیه هزینه‌های ثابت و جاری است که در مراحل ابتدایی پروژه نیاز به تأمین دارند، مانند هزینه‌های خرید تجهیزات، ماشین‌آلات، ساخت‌وساز و هزینه‌های مرتبط با نیروی انسانی. برآورد هزینه‌های عملیاتی و جاری: هزینه‌های جاری پروژه شامل هزینه‌های مواد اولیه، هزینه نیروی انسانی، هزینه نگهداری و تعمیرات، هزینه انرژی و هزینه‌های بازاریابی و فروش است. این هزینه‌ها باید به‌طور ماهیانه و سالیانه برآورد شوند تا پایداری پروژه در طول زمان تضمین شود. پیش‌بینی درآمد و سودآوری: در این قسمت، با استفاده از برآورد سهم بازار و فروش، درآمد پروژه پیش‌بینی می‌شود. همچنین هزینه‌ها و درآمدها محاسبه شده و سودآوری پروژه در دوره‌های مختلف زمانی تحلیل می‌شود. تحلیل مالی و ارزیابی شاخص‌های مالی: برای ارزیابی مالی، از شاخص‌هایی مانند نرخ بازگشت سرمایه (IRR)، دوره بازگشت سرمایه (PBP) و ارزش خالص فعلی (NPV) استفاده می‌شود. این شاخص‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا تصمیم‌گیری آگاهانه‌ای درباره سرمایه‌گذاری در پروژه داشته باشند. تحلیل حساسیت: در تحلیل حساسیت، تأثیر تغییرات مختلف در شرایط بازار یا هزینه‌ها بر عملکرد مالی پروژه بررسی می‌شود. این تحلیل نشان می‌دهد که چگونه تغییرات در عواملی مانند قیمت مواد اولیه، نرخ تورم یا تغییرات بازار می‌تواند بر سودآوری پروژه تأثیر بگذارد و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا ریسک‌های پروژه را بهتر مدیریت کنند.
